Mədəniyyətlərarası ünsiyyətdə bəzi ifadələr var ki, onlar başqa dillərə tərcümə edilməkdə çətinlik çəkir. Bu ifadələrdən biri də yapon dilindəki “Mottainai”dır. Bu yazıda “Mottainai” ifadəsinin mənasını, tarixi köklərini və dünyaya necə yayıldığını öyrənəcəksiniz.

“Mottainai” ifadəsinin mənşəyi: Vanqari Maathai və yapon sözünün beynəlxalq səfəri

2004-cü ildə, Kenyadan olan ətraf mühiti qoruma aktivisti Wangari Maathai (Vanqari Mathai), BMT-nin konfransında “Mottainai” ifadəsini işlədərək dünyanın diqqətini çəkdi. Maathai, “davamlı inkişaf, demokratiya və sülhə verdiyi töhfələrə görə” Nobel Sülh Mükafatını qazanmışdı və bu mükafatı qəbul edərkən ətraf mühitin qorunması ilə bağlı əhəmiyyətli mesajlar çatdırmaq istəyirdi. Bu mesajlardan biri də Yaponiyaya məxsus olan və israfçılığa qarşı istifadə olunan “Mottainai” ifadəsi idi.

2005-ci ilin mart ayında Maathai, bu ifadəni daha geniş auditoriyalara çatdırmaq və onun arxasındakı fəlsəfəni dünyaya yaymaq üçün addımlar atdı. Onun bu təşəbbüsü nəticəsində “Mottainai” ifadəsi sadəcə bir dilin deyil, qlobal bir çevrilişin simvoluna çevrildi.

“Mottainai” nə deməkdir?

“Mottainai” sözü, bir şeyin boş yerə israf edilməsi, əşyaların və resursların dəyərinin itməsi və ya lazımsız yerə ziyan olması kimi mənaları ehtiva edir. Bu ifadə, sadəcə israfçılığın qarşısını almağa çağırış etməklə qalmır, eyni zamanda insanları əllərindəki hər şeyə daha çox dəyər verməyə təşviq edir.

Bu söz, sadəcə materialların israfını əks etdirmir; həmçinin, vaxt, enerji və fürsətlərin israf edilməsi kimi məqamları da özündə birləşdirir. “Mottainai” ilə birbaşa əlaqəli olan bir ifadə də dörd “R” prinsipidir: Reduce (Azaltmaq), Reuse (Təkrar istifadə etmək), Recycle (Təkrar emal etmək), və Repair (Təmir etmək).

“Mottainai” təkcə bir yapon sözü olmaqdan çıxdı və dünyada ətraf mühitin qorunması üçün çağırış simvoluna çevrildi. Maathai-nin təşəbbüsü ilə bu ifadə qloballaşdı və planetimizin mənbələrinin qorunması üçün bir şüar oldu. “Mottainai” ətraf mühitin müdafiəsində nəinki sadə bir məna, həm də israfçılığın qarşısını almaq üçün bir çağırışdır.

“Mottainai” fəlsəfəsini həyatımıza necə tətbiq edə bilərik?

“Mottainai” fəlsəfəsini gündəlik həyatımıza tətbiq etmək üçün kiçik, amma əhəmiyyətli addımlar ata bilərik:

1. Azaldın: Əşyaları ehtiyacınıza uyğun şəkildə alın. Lazımsız alış-verişdən qaçın.
2. Təkrar İstifadə Edin: Əşyaları atmazdan əvvəl onları yenidən istifadə etmə yollarını düşünün.
3. Təkrar Emal Edin: Artıq istifadə etmədiyiniz əşyaları və materialları təkrar emala göndərin.
4. Təmir Edin: İstifadə etdiyiniz əşyaları atmazdan əvvəl onları təmir etməyə çalışın.

Bu sadə addımlarla həm ətraf mühitə töhfə verə, həm də həyatımıza daha çox dəyər qata bilərik. “Mottainai” sadəcə bir söz deyil; hər birimiz üçün bir çağırışdır.

Nəticə: “Mottainai” bizə nəyi öyrədir?

“Mottainai” ifadəsi, israfçılığa qarşı olan mübarizəmizdə bizə ilham verən bir fəlsəfədir. Bu söz bizə yalnızca əşyaların deyil, həm də həyatımızın və resurslarımızın dəyərini bilməyi xatırladır. Maathai-nin təşəbbüsü ilə dünyaya yayılan bu ifadə, hər kəsin öz həyatında dəyişikliklər edərək daha dəyərli və davamlı bir dünya yaratmağa dəvət edir.

Odur ki, növbəti dəfə bir şeyi israf etməzdən əvvəl düşünün: “Mottainai!”

Müəllif : Gülşən Cabbarlı

(Müəllif hüquqları qorunur. Web saytda verilən hər hansı bir informasiyanın kommersiya xarakterli bütöv və ya hissəli şəkildə nüsxələnməsi qəti qadağandır. Verilən bütün məlumatlar istifadəçilərin şəxsi istifadəsi  üçün nəzərdə tutulub)